Verbaasd over omgang met wetsbesluiten

De ChristenUnie fractie in Wageningen is verbaasd over de gemakkelijke manier waarop enkele Wageningse fracties omgaan met wetsbesluiten uit Den Haag.

Tijdens de raadsvergadering van 15 mei is ontheffing verleend van inwonersschap aan de nieuwe wethouders van buiten, mevrouw Kroes en mevrouw Walma. Beide wethouders krijgen van de raad een jaar om zich in Wageningen te vestigen.

Helemaal niet verhuizen
Dat is prima. Woonruimte is nu eenmaal niet op stel en sprong beschikbaar. Een termijn van 1 jaar is redelijk en ook wettelijk beschreven. Mevrouw Kroes heeft aangegeven snel te gaan verhuizen. Mevrouw Walma heeft in de Gelderlander aangegeven dat ‘pertinent’ niet te gaan doen. De coalitiepartijen verschuilen zich achter het standpunt dat in het onderhandelingsproces over het collegeprogramma is toegezegd dat zij niet hoeft te verhuizen gedurende haar volledige ambtstermijn. Dit staat ook in de toelichting op het raadsbesluit. Daarnaast verschuilt men zich achter een ‘mogelijke’ wetswijziging van art. 36a van de Gemeentewet, waarin wordt aangeven dat de vereisten voor het lidmaatschap van de raad ook gelden voor het wethoudersschap. Een van die eisen is dus dat ingezetenschap. 

Verruiming van de wet
De Tweede Kamer is momenteel bezig met een verruiming van de wet. Niet voor een totale ontheffing zoals de coalitiepartijen de raad wilde doen geloven, maar voor maximaal telkens een jaar in zeer bijzondere gevallen. Voorop blijft staan dat: ‘al diegenen die lokale bestuurlijke verantwoordelijkheid dragen, deel behoren te maken van de lokale gemeenschap. Dit uitgangspunt wordt breed gedragen (in de tweede kamer) .... De huidige ontheffingsbevoegdheid van de raad doet dan ook niet af aan het algemene uitgangspunt van binding van wethouders aan de lokale gemeenschap, maar beoogt tegemoet te komen aan praktische bezwaren.’ (geciteerd uit de memorie van toelichting op de wetswijziging).

Verruiming wet hier niet van toepassing
De voorbeelden die in de wetswijziging worden genoemd, hebben geen enkel raakvlak met de situatie van mevrouw Walma. De voorbeelden betreffen wethouders die tussentijds aantreden, of wethouders die al wel woonruimte hebben gevonden en die betrekken net na de peridoe van 1 jaar. Wie de toelichting leest en ook de brief de Remkes hierover nog eens expliciet aan de gemeenteraden heeft gestuurd, moet wel inzien dat de intentie is en blijft dat een lokale bestuurder woont in de stad waar ze wethouder is. De ChristenUnie vindt dat ook een goed uitgangspunt. Het betreft niet zo maar een formeel puntje, maar gaat om de inhoud. Binding aan de stad is belangrijk. Het nu al expliciet aangeven van mevrouw Walma dat zij dat niet van plan is, is transparant, maar daarom hoeven we het toch niet goed te keuren?

Bestuurlijke kwaliteiten en dualisme
De ChristenUnie is niet tegen wethouders van buiten, als zij maar de intentie hebben te verhuizen. Het nu al naast je neerleggen van de letter en de geest van de wet naar eigen believen, ook door de andere wethouders, die vonden dat we ‘het maar moesten proberen’, stuit de ChristenUnie tegen de borst. Het gaat hier dus niet over het dualisme, over de wethouder van buiten of over de bestuurlijke kwaliteiten van de wethouders. Nee, de argumenten gaan over het navolgen van de wet en het willens en wetens ‘gedogen’ van wat tegen de letter en geest van wet in gaat door raad en wethouders. De fractie heeft haar ongenoegen over deze gang van zaken mede tot uiting gebracht door negatief te stemmen bij de verkiezing van de wethouders.

Monique Heger
Fractievoorzitter ChristenUnie Wageningen