Sporthal De Vlinder

Vandaag werd het eindrapport over het complex de Vlinder openbaar. De resultaten van de analyse zijn niet onverwacht, maar wel schokkend. Daarbij gaat het niet direct over bouwbegeleiding, meerwerk en kwaliteit; dat lijkt allemaal redelijk goed gegaan te zijn ditmaal. Het gaat mij voornamelijk over hoe de besluitvorming tot stand is gekomen en is uitgevoerd. En die laat her en der wel te wensen over.

Het rapport van adviesbureau Twynstra Gudde is gemaakt op verzoek van het vorige college en de raad. Daarover is in maart 2006 besloten. Op dat moment werd echt bekend hoe groot de tekorten waren. De gevolgen zijn in de begrotingen voor de komende jaren al meegenomen. Het kost ons dus al geld, maar gaat ons (hopelijk) niet meer geld kosten. Het gaat hier dus niet zozeer over financiën, maar vooral over waar het in het proces nu mis is gegaan. Een van die dingen is bijvoorbeeld geweest dat gedurende de bouw nog is besloten om er extra verdiepingen op te bouwen en ook nog een kelder onder te stoppen.

Slechte informatie van college naar raad
Het rapport bevat zeker een aantal goede aanbevelingen. Wat me echter het meest verontrust is de slechte informatievoorziening van college naar raad, en de daaruit voortvloeiende keuzes die de raad gemaakt heeft. En juist die informatievoorziening komt er in het rapport nogal bekaaid af.
Het college schrijft in haar reactie op het rapport gemakkelijk de bal naar raad en college samen. Als ik echter de commissievergaderingen van de afgelopen jaren teruglees en er over terugdenk, laten die wel een heel ander beeld zien. Helaas heeft het adviesbureau juist niet die informatieverstrekking in de raadscommissies en besluitvorming onderzocht.

Rooskleurig
De diverse verslagen van commissies teruglezend blijken toenmalige colleges constant sussend geweest te zijn richting de raadscommissies. “De verhuur komt goed en de exploitatie is rond,” stellen achtereenvolgens wethouders Blankestijn, Huijbers en Borgesius. Achteraf blijkt dit allemaal toch wel heel rooskleurig te zijn voorgesteld. Hoe kan dat? Op basis waarvan trokken zij die conclusies?

Een korte terugblik over die vergaderingen:In de commissie Volkshuisvesting (okt 2001) vertelt wethouder Blankestijn dat de vraag niet is óf de extra ruimte (in de hogere toren en kelder) wel verhuurd wordt, maar eerder: wie kiest de gemeente uit het grote aantal gegadigden. Dit wordt bevestigd in de raadsvergadering van november 2001, waar gesteld wordt dat het leegstandsrisico van de commerciële ruimtes nagenoeg niet aanwezig wordt geacht. In de Najaarsnota 2003 wordt de raad voor het eerst ingelicht over tekorten bij de Vlinder; de onderzoekers melden dit moment echter niet. Volgens de Najaarsnota worden de tekorten gecompenseerd doordat een groter deel van het complex commercieel verhuurd wordt dan vooraf aangenomen. Tijdens behandeling van de Najaarsnota in de commissie Bestuur (jan 2004) vraagt de commissie naar incidentele en structurele afwijkingen bij de Vlinder. Wethouder Huijbers antwoordt dat de problemen minder groot zijn dan beschreven in de Najaarsnota. Ook in de begrotingsraad van 2004 wordt er over de Vlinder gesproken. Het college geeft aan dat er na 2006 voldoende verdiepingen verhuurd zullen zijn voor een sluitende exploitatie. In de commissie Duurzaamheid (juni 2005) stelt wethouder Borgesius dat volgens de makelaar alle ruimten in de Vlinder dat jaar zullen zijn verhuurd. De wethouder wimpelt een voorstel om onderzoeksvragen door de Rekenkamer te laten opstellen af; hij wil eerst de cijfers verder uitwerken.

Blijvende tekorten
De realiteit is dat er momenteel nog altijd leegstand is in complex de Vlinder en er (ook bij eventuele volledige verhuur) blijvende tekorten zijn.
Helaas geven de onderzoekers niet aan waarom de diverse wethouders telkens zulke geruststellende geluiden lieten horen over de verhuur. Ook geven de onderzoekers niet aan waarom de raad telkens werd voorgehouden dat de exploitatie sluitend zou zijn. Dit tot slechts 6 maanden voordat de werkelijke, structurele tekorten van bijna 2 ton per jaar bekend werden (begin 2006).

Daarnaast wil ik meer duidelijkheid over de Beheersstichting. Het raadsbesluit om het dagelijkse beheer en exploitatie over te dragen aan een Beheersstichting werd niet uitgevoerd. De onderzoekers concluderen dat zo’n stichting veel financiële problemen had kunnen voorkomen. Zowel onderzoekers als college weten echter niet aan te geven of te achterhalen waarom het raadsbesluit niet is uitgevoerd. Omdat het hier gaat om miljoenentekorten die voorkomen hadden kunnen worden bij juiste uitvoering van het raadsbesluit, vindt de ChristenUnie het essentieel meer duidelijkheid over deze niet-ingestelde Beheersstichting boven tafel te krijgen.

Stevig praten met college
De ChristenUnie wil daarom nog stevig praten over de uitkomsten van het rapport. Het geeft een beeld over de gang van zaken.

Daarnaast gaat de ChristenUnie graag het gesprek aan om de aanbevelingen van het bureau ook concreet in afspraken om te zetten. In de bijgevoegde brief staat dat het college de aanbevelingen onderschrijft. Maar ik zie ze ook graag uitgevoerd. In het verleden heeft de ChristenUnie vaak op de te hoge ambities van voorgaande colleges gewezen. Het rapport geeft sterke ondersteuning om ambities te toetsen op haalbaarheid.  voornamelijk vanuit het college gezien. Maar zeker niet vanuit de besluitvorming door de raad, waarbij commissies een belangrijk onderdeel zijn. De informatieplicht is door het college matig uitgevoerd en inschattingen bleken onjuist. Dat is een slechte zaak en is belangrijk om te verbeteren. Alleen dan kunnen we als raad onze controlerende taak goed uitvoeren.

Monique Heger
Raadslid ChristenUnie Wageningen