061102 Algemene beschouwingen

Elke ochtend rij ik in Arnhem langs een aantal scholen. Daar hangt een spandoek. “rij met je hart”. Een rood hart om op een sympathieke manier aandacht te vragen voor meer verdraagzaamheid en respect tussen verkeersdeelnemers.
Schijnbaar hebben we de afgelopen jaren dus met iets anders gereden. Met ons horloge, met onze portemonnee (om wel of geen boetes te krijgen), met onze efficiency. Ik vroeg me af waarom nu zo de nadruk werd gelegd op dat hart? Zijn we verkild? Vroeger was er alleen de feitelijke mededeling ‘we gaan weer naar school.’

En er is nog iets wat me opvalt: Nederland is een van de welvarendste landen van de wereld, toch moeten we in het kader van de verkiezingen, met elkaar in debat of we wel of niet tevreden moeten en mogen zijn!

Gelukkiger?
Is het dan zo dat als het ons economisch beter gaat, dat we dan ook gelukkiger zijn?!

Dat zou je althans denken, als je naar de meeste economen, politici en beleidsmakers luistert. In mijn omgeving, de krant en het nieuws straalt het geluk me niet altijd tegemoet. Ook al gaat het goed met de economie, schijnbaar is er meer voor nodig om gelukkig te zijn.

Willen we goed leven, stelt hoogleraar economie van kunst en cultuur van de Erasmus Universiteit Arjo Klamer, in een goede samenleving, en wie wil dat niet, dan gaat het niet in de eerste plaats om geld, om iets economisch, maar om iets sociaals, zoals vriendschap, zorg en aandacht, en vooral om iets cultureels of spiritueels, iets wat zin geeft aan het leven. Niet een krachtige economie of een doeltreffende overheid bepaalt de kwaliteit van het leven, maar een vitale en krachtige samenleving.

We worden schijnbaar niet gelukkig van meer geld, meer consumeren, maar er iets anders wat ons drijft. Wat de ‘flow’ veroorzaakt. In de “economie van het genoeg stelde’ professor Goudzwaard van de VU in 1986 al dat:

de wetten van het Oude Testament leren dat er méér aandacht zou moeten zijn voor wat je ‘in de economie stopt’. ,,De balans is bij ons doorgeslagen naar de output, dat wat je eruit haalt. Het Oude Testament geeft veel aandacht aan de arbeiders, het land, het vee en de omgang met het kapitaal.’

Sociale cohesie, saamhorigheid, een goede buurt, zijn waardevolle zaken. En veelal zaken die niet direct in geld uit te drukken zijn. Maar veel rendement opleveren. Investeren in de Spruitjeslucht! Dat is onze visie.

Schijnbaar is ‘rijden met je hart’ een vooruitgang voor onze veiligheid op straat, laten we dan vanavond beginnen om ‘te begroten met ons hart’!

Maar als we dat allemaal toch niet in geld uit kunnen drukken waarom dan deze algemene beschouwingen koppelen aan onze begroting, aan geld. Het gaat toch niet om de centen, mevrouw Heger? Volgens u gaat het toch om andere dingen? Zorg voor elkaar, betrouwbaarheid, recht doen aan elkaar? Welke rol spelen we daar dan in als gemeente? Hoe kunnen we dan begroten met ons hart?

Ons programma: Voor Elkaar
De ChristenUnie is deze raadsperiode in gegaan met het programma ‘Voor Elkaar’. Juist omdat we meer in willen zetten op sociale cohesie, sociale structuren. Mensen die voor elkaar opkomen, mensen die zich kunnen ontplooien, plekken creëren waar mensen er voor elkaar kunnen zijn. Dat mensen tot hun recht komen.
Onze speerpunten zijn en waren het wijkgerichte werken bevorderen, meer geld voor jongerenwerk en ouderen, betaalbaar OV om mensen gemakkelijker met elkaar te verbinden en stimuleren van het fietsgebruik. O ja, en een goed financieel beleid en een betrouwbare overheid, maar daar kom ik nog op.

Er gaat geld af in de meeste andere programma’s waarbij voornamelijk onderwijs en milieu het zwaarst worden belast, gevolgd door sport en cultuur en sociale cohesie. De 'harts'programma's.

De keuzes van dit college zijn niet de mijne heb ik al eerder aangekondigd. Teveel investeren in 'steen' en te weinig in 'hart'
Hoewel ik blij ben met het voortvarend oppakken van de woningbouw en ik hoop dat dit ook vooral sociale woningbouw, ééngezinswoningen voor starters zullen zijn.
Daarnaast ben ik blij met de extra middelen voor de groenvoorziening, het geld voor het IHP (Integraal HuisvestingsPlan Onderwijs) en extra investeringen om mensen uit de bijstand te halen.

De ChristenUnie vindt dat in de uitvoering en verbetering sociale 'harts'programma's een belangrijke taak van de gemeente ligt op dit vlak. Juist de bezuinigingen hier doen pijn. Ik ben dan ook minder blij met de keuzes voor het korten op schoolbegeleiding, Welvada, Vluchtelingenwerk, ’t Venster, het Groene Wiel, en het ophogen van de tarieven voor de regiotaxi.

Daarin zijn we nu gelijk met de ons omringende regio’s werd gezegd. (bij een aantal verhogingen trouwens.) Ik wil het college dan toch ook wel vragen of we dan ook de tarieven waarin we gemiddeld dik boven de regio liggen, binnenkort gaan verlagen. Denk bijvoorbeeld eens aan de OZB, bouwleges of de rioolrechten. Retorische vraag.

We zullen een aantal amendementen en moties indienen en ons bij een aantal amendementen van anderen aansluiten om juist de zaken van het hart weer meer terug te brengen.

De ChristenUnie wil ook graag inzetten op het verbeteren van de fietspaden en de oversteekplaatsen. Daarvoor willen we een verhoging van de toeristenbelasting inzetten. Het zijn ook de toeristen die van goede fietspaden profiteren en het draagt bij aan de aantrekkingskracht van onze stad. De toeristenbelasting in Wageningen behoort tot de laagste in de regio en is in tegenstelling tot andere lokale lasten slechts trendmatig verhoogd in de afgelopen jaren.

Finaniciën
Daarnaast wil ik graag de aandacht vestigen op de financiële paragrafen die de gemeente ons voorschotelt.

We staan er slecht voor. Maar dat is geen nieuws. Onze reserves dalen. Daarom hebben we met elkaar regels afgesproken (in de nota weerstandsvermogen) om de reservepositie te verbeteren. Ondanks die regels, stelt het college als ‘smeerolie’ bij deze bezuinigingen voor 4 ton uit de onbestemde reserve te halen ten behoeve van wachtgeld. Het college heeft de fracties opgeroepen alleen amendementen in te dienen die voorzien zijn van deugdelijke dekking. Het is merkwaardig dat het college zelf wat betreft de wachtgeldvoorziening met een andere maat meet.

Het college had beloofde een wijziging te geven voor de wachtgeldregeling. Die hebben we niet gekregen. Dus doen we het zelf. De ChristenUnie vindt het namelijk belangrijk dat we ons aan de spelregels houden.
We stellen voor om het geld niet te halen uit onze onbestemde reserve, maar uit het kapitaal zonder bestemming en uit de inmiddels vrij beschikbare voorziening Buitenschoolse Opvang. Dit kost ons met renteverlies van 5% een structureel bedrag van 17.000 euro. Dit kunnen we nog net dekken uit het begrotingsoverschot na aftrek van de kleine 2 ton voor Pantarijn.

Beloofd is beloofd
En dan als laatste wil ik nog een opmerking maken over de betrouwbaarheid van ons bestuur. In het kader van Beloofd is Beloofd.
Als overheid is het belangrijk betrouwbaar te zijn. Niet de ene dag dit en de andere dat te zeggen. Om afgesproken zaken door te zetten en bij verandering te communiceren met de betrokkenen.

De bezuinigingsombuiging van Welvada is daar een slecht voorbeeld van. Bezuinigingen die we twee jaar gelden hadden gezegd te halen uit het accommodatiebeleid buigen we nu om naar taakstellende bezuinigingen.

Dezelfde redenering staat voor de fusie peuterspeelzalen. We spreken af dat de bijdrage structureel is, dat is duidelijk te lezen in de  raadsverslagen van juni vorig jaar. Maar we maken die nu incidenteel. Of ik het hier nu wel of niet mee eens ben of hoe hoog of laag de bijdrage moet zijn, doet weinig ter zake. Het gaat om het principe. De vraag is of de wethouder ook van plan is de bezuiniging op ’t Venster taakstellende te gaan maken als de bezuiniging niet uit het accommodatiebeleid te halen valt.

Vijfde wethouder
Het college heeft mijns inziens ook zelf nog wel wat uit te leggen in haar eigen beleid op uitvoering van de motie voor de 5^de wethouder. Deze wijziging zou terug te vinden zijn in de najaarsnota. Daar vind ik er niets over. En de invoering van het directiemodel, waar de dekking uit kwam is uitgesteld. De 1.5 ton die nodig is, komt daarmee ‘gewoon’ voort uit het begrotingssaldo.

Verhoging ouderbijdrage peuterspeelzalen
Daarnaast houdt ‘t college zich regelmatig niet aan de spelregels van de nota weerstandsvermogen en hebben we art. 16 van de nota peuterspeelzalen over de verhoging van de tarieven ook aan de laars gelapt. Dit zijn allen zaken die het nieuwe college zelf heeft ingebracht.

Communicatie met bewoners
Daarnaast zijn er veel klachten over het gemeentelijk beleid. Natuurlijk zijn die subjectief, maar zijn wel een veeg teken.

Omwonenden van de Churchilweg/Spelstraat zijn de afgelopen weken van het kastje naar de muur gestuurd om uit te vinden dat er een flat op de hoek komt. De bewoners van de Kromme Hoek en de Bibliotheek, schrijven ons regelmatig verontruste brieven. Een aantal instellingen was niet op de hoogte van welke bezuinigingen hen boven het hoofd hing. Instellingen die mee willen praten over de invoering van de WMO worden slechts mondjesmaat gehoord.

Als dit college haar belofte uit het collegeprogramma om meer met burgers in gesprek te komen en samen met hen naar mogelijkheden en alternatieven te zoeken, gestalte wil doen, en dat hoop ik van harte – dan ligt hier nog een schone taak voor haar weggelegd.

Afsluitend, in de afgelopen weken regelmatig gehoord dat mensen zeiden dat er van ons allemaal iets gevraagd wordt. Ik neem aan dat dit voornamelijk ging over geld. Dat kan, maar ik denk dat er iets anders van ons gevraagd wordt.

In Micha 6:8, een boek uit het oude testament staat:

8 Het is u heel duidelijk gezegd wat goed is
en wat de Heer van ieder mens verlangt.
Dit alleen vraagt Hij van u:
houd u aan het recht,
blijf altijd trouw
en ga in alles bij uw God te rade.

Micha maakt ons duidelijk dat God geen geweldige dingen van ons verlangt. Maar dat hij van ons vraagt om op onze eigen plek betrouwbaar te zijn en recht te doen; dat begroten met ons hart bijvoorbeeld.

Als ChristenUnie zullen we voor de stad en het college onze handen blijven vouwen. We bidden u Gods noodzakelijke zegen en wijsheid toe. En we willen gezamenlijk met u en de raad onze handen uit de mouwen blijven steken - naar de ander.

Dank u wel.

Monique Heger
Raadslid ChristenUnie Wageningen